Misschien bent u bekend met de karakters Jay and Silent Bob. Zo niet, dan is dat zeer spijtig. Voor u. De acteur en regisseur Kevin Smith kennen wij van onder andere de film Dogma en het wat recente Jay and Silent Bob strike back, welke nog niet door uw recensent is bezichtigd.

De karakters Jay en Silent Bob komen in de meeste van Smith's films terug. Jay als een drugs dealende langharige looser die de hele dag alleen maar vuile taal spuit en Silent Bob als zijn sidekick met het voorkomen van een metal-fan.



Als we valsspelen en een soort “schoolproject” niet meerekenen is Clerks de eerste film van Smith. Hier zien wij dus hoe alles begon en leren wij ook waarom zijn films over het algemeen gewaardeerd worden. Jay en Silent Bob spelen nog geen prominente rol, ze hangen slechts een beetje rond en behoren gewoon tot de groep van verschillende typetjes die voorbij komen.

De film wordt gekenmerkt door volstrekt onzinnige maar hilarische dialogen welke niet zelden worden doorspekt met zeer grove en even hilarische vuilspuiterij. Dit alles klinkt misschien wat puberaal en dat is misschien ook wel zo, maar dat doet niets af aan de film.


In Clerks volgen wij de hoofdpersoon Dante die werkt in een klein winkeltje en zijn buurman Randal die in een videotheek werkt. Meestal zit Randal echter bij Dante in de zaak en is de videotheek op slot, maar dat terzijde.

Wij volgen de twee een dag lang en zien vele typetjes voorbij komen en mogen getuigen zijn van een aantal zeer bizarre gebeurtenissen. Tot grote tevredenheid, moet ik toegeven.



Deze film kun je eigenlijk ook best zonder het (zwart/wit) beeldmateriaal volgen en puur op audio volgen, het zijn de wilde en bizarre maar briljante teksten die deze film zo interessant maakt. Clerks is weer een prachtig voorbeeld van hoe je met minimale middelen een superfilm kunt realiseren.

In het begin van de film komt Dante over als een wat chagerijnige maar vriendelijke winkelbediende, maar het gezeur tegen Randal wordt hoe langer hoe ergeniswekkender. Je hoeft niet te werken in een brak winkeltje met een rotbaantje, je bent niet verplicht om te blijven werken, je kunt ook gewoon de winkel sluiten en anderen hun eigen problemen laten oplossen. Je krijgt de behoefte om die gozert een schop onder zijn hol te geven waar je niet goed van wordt.


Die krijgt hij gelukkig ook van Randal en dat is bevredigend. Dante staat misschien wel symbool voor de doorsnee mens van tegenwoordig. Misschien een volledig onterechte generalisatie, maar vergeet niet: generaliseren maakt het leven een stuk makkelijker. Maargoed, er lijkt een trend te bespeuren dat mensen zich zien als slachtoffer van het leven of misschien wel het lot, terwijl ze gewoon niet zo moeten zeuren en het heft in eigen handen moeten nemen. Niet dat slappe gezeur.

Maar laten wij de gegevens van de film eens doornemen. Dat is nogal beperkt, want er gebeurt niet veel. Af en toe komt er een klant binnen voor een pakje sigaretten. Maar er zijn wel degelijk een aantal prima acties te ontdekken. Randal die een klant water in zijn gezicht spuugt, Randal die een (religieuze?) klant wegjaagt met een foto van de onderkant van een vrouw (I think you can see her kidneys!) of Randal die tijdens een condoleance de kist omver duwt zodat het lijk er uit rolt. Kortom, we kunnen onze lol zeker op. Maar de film draait toch minder om fysieke zaken.



Memorabel is het gesprek tussen Dante en zijn vriendin:

Dante Hicks: How many?
Veronica Loughran: All right, shut up a second and I'll tell you! Jesus! I didn't freak out like this when you told me how many girls you fucked!
Dante Hicks: This is different, this is important. How many?
[long pause as customer buys something]
Dante Hicks: Well?
Veronica Loughran: Something like... 36.
Dante Hicks: What? Something like 36?
Veronica Loughran: Lower your voice.
Dante Hicks: Wait a minute, what is that anyway, something like 36? Does that INCLUDE me?
Veronica Loughran: Ummm... 37.
Dante Hicks: I'm 37?
Dante Hicks: My girlfriend's sucked 37 dicks!
Customer with Diapers: In a row?



Maar het is ondoenlijk om de hilarische momenten van de film hier uitgebreid na te bespreken, ze zijn te talrijk. Denk aan Randal die een lijst porno bestelt terwijl een vrouw met kind staat te wachten. De films die hij kijkt om zijn horizon te verbreden. Het verkopen van sigaretten aan een kind van 4, enzovoort. En dan wordt er nog helemaal vergeten dat Dante's ex-vriendin zich per abuis heeft vergrepen aan een dode man op het toilet. Hoe kom je er op. Clerks smaakt naar meer. Gelukkig is er meer. Nog een heel kleine quote om afscheid te nemen.

Caged Animal Masturbator: It's important to have a job that makes a difference, boys. That's why I manually masturbate caged animals for artificial insemination.