Pedro Almodóvar’s La Mala educación heeft een aantal overeenkomsten met zijn vorige film: Hable con Ella. Zo zijn beide films esthetisch werkelijk briljant gefilmd. Alles is even prachtig gestileerd. Alleen al de intro van La Mala educación is al een genot om naar te kijken. Net als Hable con Ella wordt de controverse niet geschuwd. Dit maal betreft het onderwerp de herenliefde.

Enrique en Ignacio zitten beiden op een jongensinternaat, geleid door priesters. Ignacio is een mooi jongetje met bijna meisjes-achtige gelaatstrekken en misschien wel bij gebrek aan ‘echt’ vrouwelijk schoon raakt Enrique op hem verliefd. Ze raken elkaar uit het oog maar jaren later stapt Ignacio bij Enrique binnen, op zoek naar werk. Langs buitengewoon ingenieuze wijze leren wij wat er in die tussenliggende periode is gebeurd.



Ingenieus ja, als kijker wordt je goed op het verkeerde been gezet, maar dat maakt een film juist uitdagend. Wat dat laatste betreft, de travestie en de expliciete herenliefde, die overigens wel een functionele rol lijken te spelen, lijkt ook bedoeld om uit te dagen. Anno 2004 misschien een beetje te laat. Alleen het onderwerp van priesters in relatie tot jonge jongens is misschien, gezien de berichtgeving van de afgelopen tijd, actueel.

Het gaat echter niet alleen om het verhaal tussen Enrique en Ignacio, maar ook over de verhoudingen tussen mensen. Hoe mensen met elkaar omgaan. Ook dat is zeer aardig uitgewerkt.

Klinkt goed dus. Prachtige cinematografie, mooie shots, intrigerend plot, nog wat laagjes er in voor wat diepgang. Een goede film? Nee, toch niet.

De vergelijking kan ook hier weer gemaakt worden met Hable con Ella. Die film was ook esthetisch prachtig, had een aardig verhaal met wat controverse, maar in de kern delen ze het zelfde mankement: op de een of andere manier interesseert het verhaal je op geen enkele manier. Knap, mooi, intelligent, maar saai. Echter, misschien heb ik de film niet begrepen, dus oordeel ook zelf even.

Als eerste moet ik toegeven dat het kattengejank dat bij tijd en wijlen uit de film opsteeg mij soms ongemakkelijker deed voelen dat de expliciete herenliefde. Maar dat terzijde.

Wat op het eerste gezicht meteen in het oog springt is de travestie in de film. Het is ontzettend knap hoe Ángel/Juan veranderd in de travestiet Zahara. Je ziet wel dat “er iets niet klopt aan Zahara” maar de transformatie is toch verbluffend.

Nog leuker is echter het feit dat de film op een slimme wijze met de tijd speelt, waardoor je niet altijd weet wat er nu gaande is. Pas later wordt op een geniale wijze onthuld dat al de de scènes met Zahara allemaal onderdeel van de film zijn die Enrique maakte op basis van een verhaal van wijlen Ignacio, waarbij de rol van Ignatcio in de film wordt vertolkt door zijn broer Juan/Ángel.



De film lijkt echter te draaien om het idee dat liefde mensen kwetsbaar maakt. Liefde maakt dat mensen zich laten misbruiken. De jonge Ignacio laat zich door vader Manolo misbruiken om er voor te zorgen dat zijn “geliefde” niet van school wordt gestuurd. Maar Manolo is ook weer verliefd op hem, wat in een later stadium tot gevolg heeft dat Manolo weer misbruikt wordt door Ignacio.

Ignacio’s broer Juan ziet dit alles aan en als hij merkt dat Manolo verliefd raakt op hem ziet hij kansen. Hij verleid Manolo, laat zich door hem misbruiken en krijgt hem zo in zijn macht. Zo sterk dat hij Ignacio doodt. Zo kan Juan Manolo zelf afpersen en van het geld genieten.

Juan gebruikt zijn uiterlijk en zijn verwantschap met Ignacio niet alleen om Manolo te kunen chanteren, maar ook om aan werk te komen. Zo krijgt Juan, door zich door Enrique te laten misbruiken, zijn fel begeerde filmrol. In tegenstelling tot Manolo, Enrique en Ignacio is Juan zeer waarschijnlijk hetero. Als “bewijs” wil ik de ongemakkelijke scène in herinnering roepen waar Enrique Juan in feite gewoon verkracht.

Je ziet dat begeerte of liefde (daar ben ik nog niet helemaal over uit) mensen uitermate kwetsbaar maakt en dat velen niet schromen daar misbruik van te maken. Oké, uitermate knap in elkaar gevlochten. Prachtig gefilmd. Maar hoe knap het ook is, het verhaal wilde mij niet grijpen.