De film “Gegen die wand” is van Turkse makelij. Het bijna stereotype beeld van het Turkse gezin komt wel terug in de film: de dochter als gevangene van de ouders en de cultuur. Maar dat gegeven is in feite niet meer dan een excuus om een onderhoudend liefdesverhaal aan op te hangen.

Ook in de Zweedse film Jalla! Jalla! wordt de ouderwetse cultuur van het uithuwelijken gebruikt als basis voor het verhaal dat wordt verteld. Maar het verschil is: humor. Jalla! Jalla! is een lichte komedie, Gegen die Wand is een veel zwaarmoediger drama dat in het begin misschien wat humor kent, maar al snel somberder wordt.



De problematiek die de Turkse en andere culturen parten speelt wordt in Gegen die Wand veel zwaarder aangezet en op een veel hardere wijze voor het voetlicht geworpen. Sibel, de dochter, wil vrij zijn, zelf weten wat ze doet en als dat niet kan, dan maar dood. Maar niet echt natuurlijk. Want ze wil niets liever dan van het ‘echte’ leven proeven. Uitgaan, drinken, “ficken:, kortom, vrijheid. Sibel ontmoet Cahit en ziet dat hij de nooduitgang is waar zij al die tijd op heeft zitten wachten.

De indruk kan ontstaan dat Gegen die Wand draait om eerder genoemde problematiek, maar dat is slechts een enkel aspect van het verhaal. De verhouding tussen Sibel en Cahit is waar het om draait. Die tussen man en vrouw.



Nee, Gegen die Wand zal niet de beste film zijn die u ooit heeft gezien. Maar spijt zult u zeker niet krijgen. Sfeer heeft zij zeker. Al is het maar door de afwisseling tussen de moderne hedendaagse muziek en de prachtige “traditionele” Turkse klanken.

Voor de wat meer traditioneel ingestelde Turken (en Marokkanen, etc) zal deze film niet geschikt zijn. In de film begaan Cahit en Sibel zo’n beetje alle zonden die Allah heeft verboden. Maar wie de grauwe middeleeuwse sluier van de cultuur en haar reeds lang achterhaalde waarden afwerpt zal zien dat we hier met een zeer goede film van doen hebben.

Vanaf het begin van de film wordt ons flink onder de neus gewreven dat Cahit niet zo’n florissant leven heeft. Wat hij wel heeft is een coke- en drankprobleem. Hij is continue bezig om te ontsnappen van het leven. Hij wil er niet meer mee geconfronteerd worden. En daarom rijdt hij uiteindelijk patsboem tegen de muur.

Ook Sibel wil dood. Althans, liever dood dan in de gevangenis leven die haar ouders en broer voor haar creëren. Hoe die hel er uit ziet wordt vakkundig geïllustreerd door de scène in de kliniek waarin Sibel wordt bezocht door haar ouders en broer. Zij hebben geen enkel oog voor Sibel. Zij zijn alleen met zichzelf bezig.



Maar zowel Cahit als Sibel willen niet echt dood. Ze willen leven. Allebei. Omdat Cahit van Turkse afkomst is, is hij de perfecte huwelijkskandidaat voor Sibel. De enige uitweg voor haar om aan de hel te ontsnappen. Cahit heeft er ook weinig bij te verliezen, voor hem is het echter wel een verzetje.

Alhoewel Cahit en Sibel in het begin weinig oog voor elkaar hebben groeien ze langzamerhand naar elkaar toe. Cahit is voor Sibel toch een veilige plek om naar terug te keren na een avondje uitgaan en plezier met mannen. Sibels vrolijke natuur (afgezien van dat gesnij in haar armen) zorgt er voor dat Cahit na de dood van zijn vrouw weer iets heeft om voor te leven.



Na het ‘ongeluk’ wordt de film grimmiger. Hier komt ook weer de onzin van de familie eer terug en daarom vlucht Sibel naar haar nicht in Turkije. Daar komt zij in een nieuwe gevangenis terecht: die van hard werken. Ze is Cahit kwijt en nu heeft ook zij weinig meer om voor te leven. De taxichauffeur die haar redt blijkt echter een goed substituut voor Cahit.

Als Cahit eindelijk vrij komt is zij is eindelijk gesetteld. Zij heeft een gezin opgebouwd en daarmee is ook in zekere zin de functie van Cahit verdwenen. Oude gevoelens vlammen op bij het weerzien met Cahit, maar hij is duidelijk een gepasseerd station.

De film is niet louter een aanklacht jegens de negatieve kanten van de traditionele Turkse cultuur. De film maakt ook duidelijk dat de wereld van drank drugs en seks ook een gevangenis kan worden waar moeilijk uit te breken valt.



Maar er is geen misvertand mogelijk aan welke zijde deze film staat. Een in bepaalde opzichten hilarische scène waarin Cahit door zijn schoonfamilie wordt uitgenodigd voor een bezoekje aan het bordeel laat hier geen enkele twijfel over bestaan. Een duidelijke aanklacht jegens de dubbele moraal die wordt gehanteerd.

Maar bovenstaand commentaar legt de focus teveel op het hele culturele verhaal, terwijl dat in essentie maar bijzaak is. Het gaat over twee mensen die intens van elkaar houden. Gegen die Wand is in de eerste plaats een voortreffelijk liefdesdrama dat uitermate goed uitpakt wegens de interessante Cahit en de werkelijk betoverende Sibel.

Alleen de neergang van Sibel met als dieptepunt het feit dat ze neergestoken wordt is op het randje van het pathetische. Het is de film vergeven.

Acteur Birol Ünel Is in 2020 op 59-jarige leeftijd overleden.