Taxi driver is net als het recentere Goodfellas (1991) en het zeer recente Gangs of New York (2002) geregisseerd door Martin Scorsese. Als je films als Taxi driver en Goodfellas hebt gezien, dan kun je niet begrijpen hoe het kan dat juist deze man zo’n stukje kitscherige wansmaak heeft kunnen af leveren dat wij kennen als Gangs of New York. Want Taxi driver is onvergelijkbaar.

Robert De Niro speelt in deze film de hoofdrol als Travis Bickle, een New Yorkse Taxichauffeur. Hij heeft last van slapeloosheid en er knaagt iets. Als je als ex-marinier weer terugkomt in de gewone wereld, wat moet je dan?


We observeren Travis in zijn taxi. Doelloos gaan de dagen, weken, maanden voorbij zonder dat er iets veranderd, zonder dat ze er toe doen. Zonder dat hij er toe doet. De Niro weet Travis echt subliem neer te zetten; met zijn onopvallende verschijning, wereldvreemd, alleen en observerend.

De sfeer in de film wordt zeer krachtig neergezet door mooi camerawerk van nachtelijk New York vanuit de auto gezien, ondersteund door een heel lief, zacht en romantisch saxofoonmelodietje. Het is die sfeer van dat nachtelijke New York dat de film zo’n speciaal gevoel geeft.

Om wat meer van die speciale sfeer te kunnen proeven kan ik verder alleen maar naar de film zelf verwijzen. Alstublieft, vertrouw op mij en neem van mij aan dat het spel tussen de acteurs voortreffelijk is en dat deze film, mocht dat in de voorgaande alinea’s nog niet duidelijk zijn geworden, echt de moeite waard is.

Travis ziet veel ellende in New York maar als Vietnam veteraan heeft hij erger meegemaakt. Dat is zijn probleem. Niets van het alledaagse leven komt in de buurt van wat hij in dat leger heeft ervaren. Het laat hem eigenlijk koud.

Wij zien in deze film de tocht van Travis om iets te voelen, om iets aan het feit te doen dat de dagen, weken en maanden aan hem voorbij glippen, zonder dat hij daar greep op heeft.

Hij kijkt pornofilms om nog iets te voelen, maar ook dat lukt niet echt. Daar zit hij dan. Totaal vereenzaamd ondanks al die mensen om hem heen.

Travis Bickle: Loneliness has followed me my whole life, everywhere. In bars, in cars, sidewalks, stores, everywhere. There's no escape. I'm God's lonely man.

De wijze waarop hij Betsy observeert heeft iets obsessiefs, maar hij ziet in haar een deel van zichzelf: een eenzaam persoon. Hij weet haar op een erg leuke manier te ‘versieren’ en het lijkt goed te gaan. Eindelijk iemand om de eenzaamheid mee te verdrijven. Hij wil dat zij ook wat plezier in haar leven krijgt, maar een pornofilm kijken is niet echt wat zij zich daarbij voorstelt. Ik geef haar niet ongelijk.

Dat het met Betsy niet lukt heeft duidelijk een weerslag op hem. Geen onverdeeld positieve weerslag, getuige de volgende quote:

Travis Bickle: I realize now how much she's just like the others, cold and distant, and many people are like that, women for sure, they're like a union.

We zien hiermee dat hij eigenlijk het contact met de maatschappij, voor zover hij dat nog had echt aan het verliezen is.

Hij wil beseffen dat hij leeft, hij wil iets voelen, hij wil dat zijn leven betekenis heeft. In zijn hoofd vormt zich een plan. Waar hij aan denkt komt naar boven als wij horen wat hij tegen senator Palantine.

Travis Bickle: All the animals come out at night - whores, skunk pussies, buggers, queens, fairies, dopers, junkies, sick, venal. Someday a real rain will come and wash all this scum off the streets.

Het wordt na de wapenaankoop duidelijk dat hij zich dus ziet als die ‘regen’. Maar wat hij precies gaat doen weet hij nog niet. Maar nadat hij in de winkel een overvaller dood wordt het voor hem duidelijk.

Dan komt hij in contact met Iris, een (te) jong meisje dat als hoertje leeft, prachtig gespeeld door Jodie Foster. Let op Harvey Keitel als haar pooier, leuk rolletje.

Ook Iris wordt net als Betsy meegenomen naar een restaurantje waar ze wat ontbijten. We zien hier ook weer een vergelijkbare scène als met Betsy: hij wil haar helpen. Hij wil iets betekenen. Maar dat lukt niet, ze blijft aan het werk.

Dan heeft Travis zijn besluit genomen, hij wil een daad stellen, maar de senator omleggen wordt niets. Daarom richt hij zijn pijlen op Iris. Het gevolg is een buitengewoon sterke en schokkende schietpartij die tot de ‘bevrijding’ van Iris leidt. We zien dan een prachtig shot, waarbij de camera de situatie van bovenaf filmt en dan langzaam terug glijdt, over het spoor van vernieling.

Travis heeft uiteindelijk toch zijn doel bereikt. Ook al wordt duidelijk dat er eigenlijk niets is veranderd. Hij heeft een uitlaatklep gevonden voor zijn frustraties en bovendien iemand ‘gered’ en daarmee is hij iemand. Hij is nu een somebody inplaats van een nobody.

De eindscène met Betsy op de achterbank in de taxi is erg mooi, waarbij je de spanning tussen de twee gewoon tastbaar is. Allebei willen ze iets tegen elkaar zeggen, maar beiden zwijgen op het laatste moment.

Dan komt er echter een fractie van een seconde een shot waarvan ik eigenlijk niet echt weet wat ik er van moet denken. We zien Travis razend snel opeens aan de binnenspiegel draaien, een fractie van een seconde zien we zijn gezicht in de spiegel gereflecteerd, terwijl we een stukje geluid achterstevoren horen. Eigenlijk een heel griezelig stukje. Zoiets zien we trouwens ook bij de intro van de film, als we de muziek opeens horen veranderen. Wat impliceert het? Dat Travis eigenlijk nog steeds niet veranderd is en dat hij waarschijnlijk een tweede actie zal beginnen? Ik weet het niet.

Maar dat maakt Taxi Driver wel interessant. Graag hoor ik je commentaar en theorieën over deze film. Reageer via de ‘geef commentaar’ optie in het linker menu!