Donnie Darko stond al een tijdje op mijn verlanglijstje maar het kwam er niet echt van om hem te kijken. Mede doordat ik redelijk positieve geluiden hoorde over deze film. Ik bewaar het lekkerste namelijk altijd voor het laatste.

Donnie Darko is een jonge puber, het type: loser. Met zijn ouders en twee zussen woont hij in een huisje. Op een nacht, nadat hij zijn pilletjes heeft ingenomen, wordt hij geroepen door een konijn. Meestal neemt men daar juist pilletjes tegen, maar hier loopt het ietsje anders. Doordat hij naar het konijn toe gaat (down the rabbit-hole) overleeft hij een al even absurd ongeluk: een vliegtuigmotor valt op hun huis, precies op zijn slaapkamer. Ondertussen ontmoet hij het konijntje. Een apocalyptisch konijntje. Maar daarom wel een lief konijntje. Een konijntje die je komt vertellen dat…

Twenty-eight days... six hours... forty-two minutes... twelve seconds. That... is when the world... will end.

…heeft altijd mijn sympathie.


Wat deze film de moeite waard maakt is het grote aanbod aan onderwerpen. De film zit volgepakt met onderwerpen als: eenzaamheid, determinisme, liefde, dood, tijdreizen, het einde van de wereld, God, kortom: veel. De film heeft wel een serieus en donker toontje, wat heel sfeervol is maar de hier en daar aanwezige “luchtige momenten” zorgen gelukkig voor de broodnodige relativering.

Door het grote aanbod van onderwerpen is het wel zo prettig dat de kijker zich in een redelijk wakkere toestand bevind. Het plot is redelijk volgepakt en de grootse onderwerpen maken de film niet tot de aller lichtste kost, maar biedt daarom juist meer dan voldoende ingrediënten om de aandacht vast te houden. Wel zo prettig.

De film speelt zich af in 1988 en dat is te merken aan de uit die tijd afkomstige muziek die in de film voorbij komt. Nu ben ik fervent beroepshater van de jaren tachtig en haar muziek, maar deze nummers storen niet. Verder is de ‘score’ overigens prima te noemen, maar niet zo heel opvallend.


Over het algemeen ben ik buitengewoon tevreden met deze film. Hij kon mijn verwachting waarmaken. Prima acteerwerk, goede cast, aardige muziek en een intrigerend en tikje filosofisch plot (What's the point of living if you don't have a dick?) maakt deze film tot een traktatie.

De film is op het moment van schrijven alleen nog in Rotterdam in de bioscoop, dus het is afwachten op de DVD / video, maar als hij er is dan zou ik zeggen: laat je speelgoed staan en schuif gezellig aan bij deze mooie film.

De film start wat mij betreft meteen al met de juiste sfeer: tikje gloomy, heel klein beetje donker. Mooi uitzicht. We volgen Donnie en leren het gezin Darko kennen. Hij heeft naast zijn oudere zus Elisabeth (Die in werkelijkheid ook zijn zus is) ook nog een jonger zusje Samantha. Met name die dialoog tussen hem en zijn oudere zus is onverdeeld gezellig.

Donnie: You are such a fuckass!
Elizabeth: Did you just call me a fuckass?! You can go suck a fuck!
Donnie: Oh, please, tell me Elizabeth, how exactly does one suck a fuck?!
Samantha Darko: What's a fuckass?

Dan krijgen wij ’s avonds dat lieve, knuffelige konijntje te zien, nadat Donnie zijn tabletjes heeft ingenomen. Doordat hij werd geroepen door het konijn, werd hij niet getroffen door de vliegtuigmotor. Mooi shot trouwens, als we kijken naar de mooie kroonluchter, die plotseling wild heen en weer wordt geschud.

In wat tussenscènes komt ook weer zo’n absurde en wat mij betreft vermakelijke monoloog langs, als een van zijn vrienden fantaseert over Smurfin en hoe de andere smurfen haar nemen in één grote gangbang.


Donnie: First of all, Papa Smurf didn't create Smurfette. Gargamel did. She was sent in as Gargamel's evil spy with the intention of destroying the Smurf village, but the overwhelming goodness of the Smurf way of life transformed her. And as for the whole gang-bang scenario, it just couldn't happen. Smurfs are asexual. They don't even have reproductive organs under those little white pants. That's what's so illogical, you know, about being a Smurf. What's the point of living if you don't have a dick?

Flauw maar leuk. Ik wil ook nog even wijzen op de flauwe dialoog als hij eenmaal onder hypnose is en over sex praat. Maar ik heb nu teveel de focus gelegd op de American Pie-achtige stukjes. Deze film is alles behalve dat.

En passant is deze film een aanklacht tegen het gelieg en de onzin die wordt verkocht in de maatschappij. Het Fear-Love verhaal om zo maar te zeggen. Let in het begin van de film ook op Bush Sr. die een of ander schandaal probeert goed te praten (Panama?).

Maar het hele tijdreizen verhaal en het verhaal over predestinatie vind ik een niet geheel origineel maar erg mooi en vermakelijk plot opleveren. In feite sterft Donnie als een soort Jesus, opdat andere mensen zullen leven.

Het einde is wat ambigu maar met dat tijdreizen en predestinatie verhaal zou ik het als volgt uitleggen: om 24:00 ’s nachts treed er een soort verstoring op in de ruimte waardoor er een voortzetting van het universum ontstaat die niet juist is, waarschijnlijk door de motor. In die versie gaat de wereld ten onder. We zien de werkelijke wereld pas op het einde, als hij wel degelijk door de motor wordt getroffen. Het verhaal daarvoor, dus tussen de neervallende motor en het einde van de wereld, vindt plaats in de foute voortzetting van het universum.


Het is naar mijn idee dus niet het einde van de wereld als geheel, maar alleen het einde van de wereld in die afsplitsing van het universum.

De motor is het probleem van het verhaal. De oplossing is om de motor weer terug te sturen naar juiste punt in de tijd, echter, waardoor Donnie helaas wel komt te overlijden. Donnie stuurt de motor terug. Hoe?

Frank: I can do anything I want...and so can you.

Misschien is bovenstaande quote een hint dat hij op het einde dat daadwerkelijk ook zelf doet.

Maar er is ook een andere oplossing: de motor breekt af van het neerstortende vliegtuig waarin zijn moeder en zusje zitten, die door het portaal terug in de tijd reist,
waarbij ditmaal geen verstoring optreed.

Maar hoe dan ook komen wij bij de paradox van het tijdsreizen aan. Stel ik reis terug in de tijd en ik breng mijn oma om het leven. Dan zou mijn moeder niet zijn geboren en ik dus ook niet, waardoor ik niet met een tijdsmachine zou zijn teruggekeerd, waardoor ik mijn oma niet om het leven kan brengen, waardoor ik toch weer geboren wordt, en dus toch weer wel in de tij….. Precies. Fijn probleem.

Met andere woorden, als de fout wordt hersteld, dan had de motor ook niet moeten vallen, omdat in de nieuwe versie van de toekomst het vliegtuig niet neerstort. Maargoed. Ik hou al op. Dit alles is niet zo belangrijk.

Het is een fijne film, lief maar met een bite, waar je bij weg kunt dromen en met tevredenheid aan terug kan denken.