Sinds al weer geruime tijd ben ik verstokt “Kunststof” luisteraar. Het bekende radio programma op Radio 1 van zeven tot acht ’s avonds. Niet alleen de gasten krijgen aandacht, ook zaken als boeken en jawel: film. Jeroen Stout, de filmrecensent die wekelijks wat films bespreekt noemde 25th Hour als een interessante film.

Een korte inleiding: een New Yorkse drugsdealer met de naam Monty (Edward Norton) heeft nog 25 uur voordat hij voor de duur van zeven jaar de gevangenis in moet, nadat hij is betrapt. Tijd om van een aantal mensen afscheid te nemen dus. En New York.

Wat mij betreft is Edward Norton een van de betere acteurs van deze tijd en ik denk dat dit een understatement is. Zijn karakters hebben iets waardoor het niet moeilijk is om jezelf met ze te identificeren. In deze film is dat weer het geval.


De rest van de cast is overigens ook prima te versmaden. Met name de DEA agenten kunnen op mijn sympathie rekenen. Ik kon niet anders dan innig mee grinniken, ook al was het vanuit objectief oogpunt misschien niet zo heel grappig (alsof grappigheid een natuurkundige grootheid is, maargoed).

Wat deze film betreft heb ik eigenlijk zeer ambivalente gevoelens. Aan de ene kant prima acteerwerk, mooie beelden, onder andere van Ground Zero (11 September komt als onderwerp ook in deze film terug) maar laat ik zeggen dat de film een beetje afvlakt op het einde, alhoewel ik gezien het onderwerp zelf ook niet zou weten hoe het dan wel zou moeten.

Misschien draait deze film iets teveel om de vorm en om de onderliggende boodschap. Het gevolg is dat de film mijns inziens eigenlijk meer een aaneenschakeling van goede scènes is, maar als geheel toch niet helemaal coherent overkomt.

Maar begrijp me niet verkeerd. De film was zeker niet slecht. Deze film bevat een aantal hele sterke scènes die ik u niet wil onthouden. Het is meer een gevoel alsof je lekker hebt gegeten, maar dat je nog steeds trek hebt.

De film start wat mij betreft goed, met mooie sfeervolle beelden van New York, met twee blauwe lichtbundels op de plaats waar ooit de twee torens stonden.

Meteen al in het begin van de film zet Edward Norton een sympathiek personage neer. In bepaalde opzichten eigenlijk te "lief", te "gewoon", wat misschien juist zou verklaren waarom het niet moeilijk is om jezelf met hem te identificeren. Er is eigenlijk weinig verschil tussen Monty en zijn rijke vriend Francis Xavier Slaughtery. Het enige verschil is dat de een drugs verkoopt en de ander iets met aandelen doet.

Natuurlijk komen wij al snel bij de scène in het toilet terecht, met het knappe 'Fuck You' op de spiegel geschreven. Monty, die zijn situatie doorziet, geeft met een gigantische tirade af op zo'n beetje alle bevolkingsgroepen in New York en eindigt met een tirade op de terroristen die zijn geliefde stad hebben verminkt. Met name door de vriendelijke wijze waarop de bevolkingsgroepen worden gefilmd en de tirade op de terroristen hebben we al snel door dat het hier eigenlijk gaat om een liefdesbetuiging aan de stad en dat er heel veel spijt uit spreekt dat hij deze stad voor zeven jaar zal moeten verlaten. Prachtig hoe zijn spiegelbeeld ook in een apart personage veranderd. Maar hij trekt uiteindelijk de juiste conclusie: hij, en alleen hijzelf is verantwoordelijk voor de situatie waarin hij zich nu bevindt.

Dat is trouwens ook meteen de kern van de boodschap. Karakter Jacob Elinsky loopt nog even zielig te doen over het feit dat Monty de bak in draait en dat hij dat niet verdient, maar gelukkig wijst Francis Slaughtery, de 99 procent-man, hem er op dat Monty gewoon een harddrugsdealer is en dat dit als beroepsrisico moet worden gezien. Vette pech, zijn eigen schuld.

Toch wordt wel duidelijk dat zijn vrienden en ook misschien zijn vrindin niet echt alles hebben gedaan om hem er van af te houden. Voor Naturelle was het niet bepaald vervelend dat Monty zoveel geld had, wat door Francis er even goed in gewreven wordt. Maar Francis en Jacob hebben Monty ook niet tegengehouden en volgens mij laat de film toch duidelijk zien dat Naturelle werkelijk van Monty houdt.

Na de interessante discoscène met onze Sexy Naturelle (wat een naam toch) en dito Mary D'Annuzio (Anna Paquin) krijgen wij de hevige scène wrange waarbij Monty Francis vraagt om zijn gezicht te verbouwen omdat hij anders verkracht zal worden in de gevangenis. Hier de knappe succesgozer, daar het 'schatje' en de onderste in de pikorde (wat best dubbelzinnig opgevat mag worden).

Het einde van de film, waar we zien hoe Monty ontsnapt, zette mij heel eventjes op het verkeerde been, maar de laatste scène maakte het duidelijk. We zien wel de droom waarbij hij vlucht en uiteindelijk een groot gezin sticht, maar dat is het dan ook: een droom. Hij vlucht niet werkelijk. De droom verwoordt precies datgene dat hij nu waarschijnlijk misloopt. Een gelukkig leven met Naturelle, een gezin, een goede baan. een toekomst.

Eigenlijk is dit een wat moraliserende film: je bent zelf verantwoordelijk voor alles wat je doet en bedenk: je hebt maar één keer. Toch is er geen vermanend wijsvingertje te bespeuren. Het is een prettige film waar ik alleen andere verwachtingen bij had.

Ik ben van mening dat dit de beste film is die in 2003 in de Nederlandse bioscopen is verschenen. Echt een aanrader!