Het zou een dagje Amsterdam worden met een museumbezoekje, filmpje en hapje eten. Het filmpje betrof the The Quiet American. Deze film zei mij helemaal niets en zonder enige voorkennis nam ik plaats in de bioscoopstoel van zaal 2 in Tuschinski.

Michael Caine speelt de rol van een al oudere ‘reporter’ voor The Times: Thomas Fowler. Hij is gestationeerd in Vietnam en heeft het zichzelf erg comfortabel gemaakt daar in dat land, verscheurd door oorlog, waar hij samenleeft met de mooie Vietnamese Phuong. But beautiful things don’t last, or do they?.


Als eerste moet ik kwijt dat volstrekt blind naar een film gaan eigenlijk het prettigste is. Geen enkele voorkennis maakt, indien het een meevaller blijkt, de pret alleen maar groter.

Drie mensen staan centraal. Fowler, Phuong en een derde: de jonge Amerikaan Alden Pyle (Brendan Fraser). Met het prijsgeven van die derde persoon vraag ik mij af of ik niet meteen al teveel prijs geef, doch denk ik dat hier nog wel over de speculeren valt.

Waar niet over gespeculeerd hoeft te worden is de acteerprestatie van Caine. Fowler: cynisch maar niet geheel onvriendelijk en zonder humor. Een mens, met zijn zwakheden. Gewoon een in mijn ogen sympathieke oude kop die aanspreekt. Een oude man die zich liever niet met de oorlog bemoeid en het verder aan zijn … zal roesten wat daar gebeurt, terwijl hij zich vastklampt aan de jonge Phuong om zijn eenzaamheid en ouderdom te ontvluchten.



Pas op drie kwart van de film raakte ik heel even uit de film en kwam ik tot het besef dat ik al ruim een uur gebiologeerd naar dat doek zat te staren. De verteltrant is prettig, de mooie en soms aangrijpende beelden, het verhaal, Caine, Gewoon top.

Heel lyrisch allemaal maar toch is er wel wat op deze film af te dingen. Zo is het verhaal niet helemaal onvoorspelbaar en valt er ook nog het een en ander te melden over de onderlinge verhoudingen. Tevens kunnen de karakters bekritiseerd worden. Maar dat bewaar ik voor de motivatie omdat hier anders teveel prijs zou worden gegeven.

Later kreeg ik trouwens nog te horen dat dit verhaal op het gelijknamige boek van Graham Greene is gebaseerd. Je kunt er dus voor kiezen om eerst eens het boek te lezen, als je er enige vreugde in schept om boek en film met elkaar te vergelijken.

In ieder geval ben ik van mening dat The Quiet American een film is die een bioscoopbezoekje de moeite waard maakt. Ondanks dat er kritiek op geleverd kan worden verveelde de film geen moment. Lees ik ook nog dat Caine voor een Oscar is genomineerd wat deze rol betreft. Klinkt dit belovend? Knap stukje vakwerk in ieder geval. Buiging naar Caine.

De aardigheid van het verhaal zit hem natuurlijk in de analogie tussen de drie hoofdrolspelers en de drie machten die in Vietnam actief waren. De Fransen (Het oude Europa: Fowler), de Vietnamesen (Phuong) en de Amerikanen (Pyle). Er is wel een ergernis: ook bij deze film meende de Regisseur/scriptschrijver dat wij te dom zijn om dit zelf te herkennen in de film dus mag Pyle dit praktisch letterlijk even in de film uitleggen. Heel erg jammer. Maargoed.

Phuong heeft bij de Brit Fowler geen toekomst. Hij is getrouwd met een katholieke vrouw die van wege haar geloof niet wil scheiden. Als Phuong niet trouwt heeft ook zij geen toekomst en in Engeland zal ze wegkwijnen.



Zie daar echter onze nobele redder in nood: Pyle. Hij valt als een blok voor de jonge en mooie Phuong. Hij is jong en ongetrouwd, kortom, hij kan perspectief bieden. Hij kan haar redden van haar uitzichtloze situatie. Niet dat logge dode Europa (Frankrijk) dat de ogen sluit voor wat er gaande is.

De relatie tussen Caine en Phuong vond ik ondanks het mooie spel niet zo heel erg interessant omdat met name Phuong zo passief is. Ze heeft amper tekst en veel wijzer wordt je niet van haar. Ze blijft een wat vaag onbestemd karakter. Meer een soort object. Twee honden die om een been vechten.

Fraser is wat dat betreft veel interessanter. Ik moet toegeven dat het er eigenlijk wel erg dik op lag dat hij meer was dan hij liet blijken maar ik dacht niet echt vooruit tijdens de film, zo moet ik toegeven, waardoor zijn rol mij pas duidelijk werd toen het Fowler begon te dagen. Namelijk dat die generaal Thé niet zomaar met zo’n klein legertje in zijn eentje kan opereren en hulp van buitenaf nodig heeft.


Dat Amerika zelf aanslagen pleegt om zo een excuus te hebben zich dieper in dat land te storten klinkt mij niet onaannemelijk in de oren. Deze film is duidelijk geen hommage aan hetgeen de Amerikanen uitspoken op deze wereld.

Uiteindelijk wordt ook Fowler duidelijk dat hij niet aan de zijlijn kan blijven, dat hij zal moeten kiezen tot welke partij hij behoort. Moeten mensen nodeloos sterven, dorpjes uitgemoord, bomaanslagen, omdat een paar mensen bang zijn dat het communisme de wereld bedreigt? Waar gaat deze oorlog feitelijk over?

Juist omdat echt alles op mij afkwam en ik niet wist waar het over zou gaan maakt dat ik meer bezig was met ervaren en begrijpen dan met kritisch oordelen. Maar ik ga voor de plezier naar de film, niet als filmcriticus. Ik kan deze film echter te hoog hebben beoordeeld.

Wat vind u? Gebruik de ‘Geef commentaar knop’ in het menu om te reageren.

Er wordt misschien wat te weinig op het verhaal ingegaan en meer op de personages, waarbij ook de namen van de acteurs worden verwisseld met die van de personages in de film, dit zorgt voor enige verwaring...

De verhaspeling van de voornaam van de acteur en de achternaam van het personage is verwijderd.